Help hoe stuur ik een team? Uitleg van de Belbin teamrollen en 5 gouden tips voor persoonlijke leiderschap

Help hoe stuur ik een team? Uitleg van de Belbin teamrollen en 5 gouden tips voor persoonlijke leiderschap. Hoe lastig om van een groep individuen een geod en geoliede machine te maken. Een echt en hecht team hoe creëer je dat! Heel lastig het vergt veel kennis. En vooral sociale vaardigheden om dit te kunnen realiseren.

Met de sociale vaardigheden kunt u een team samenstellen. En als u weet welke rollen u team nodig heeft kunt u de juiste kwaliteiten van uw teammedewerkers benutten. Het geeft de medewerkers energie en voldoening. En u kunt sturen op dat gene wat nodig Uw team sterk en gezond.

Meredith Belbin

R. Meredith Belbin Hij staat nog steeds aan de top van zijn familiebedrijf Belbin Associates en publiceerd regelmatig een nieuw boek. De bedenker van het teamrollenconcept studeerde klassieke talen en psychologie op Clare College in Cambridge. Hij promoveerde op de problemen van oudere werknemers in de industrie. Na een paar jaar aan verschillende universiteiten te hebben gewerkt, vestigde hij zich als consultant in Cambridge. Zo ontstond Belbin Associates. Hij mag van allerlei organisaties in Groot Brittanië tot zijn klanten rekenen. Maar grote organisaties als de OECD, het Amerikaanse Ministerie van Arbeid en de Europese Commissie zijn klant. In zijn vrije
tijd speelt Belbin met een vast clubje mensen golf. Opvallend is dat hij bij het samenstellen van dit groepje mensen teamrollenmodel heeft toegepast.

Teamrollen van Belbin

Het Belbin teamrolmodel onderscheidt 9 verschillende teamrollen die in een succesvol team aanwezig zijn.

Onderstaande beschrijvingen zijn enigszins overdreven om te herkenning te vergemakkelijken. Volgens Belbin combineert elk persoon twee of drie teamrollen, die goed bij hem of haar passen en waarin hij of zij zich makkelijk beweegt: iemands voorkeursrollen.

Belbintest

Ontdek met deze test welke groepsrollen er het best bij je passen. En lees hieronder welke kenmerken valkuilen etc.. bij jouw 3 favoriete groepsrollen passen. leer u zelf kennen.

Bedrijfsman

De Bedrijfsman is de praktische figuur en organisator van het team. Nuchter, ordelijk en taakgericht als hij is, weet u zich verzekerd van een harde werker. Hij zet gemakkelijk plannen en ideeën om in uitvoerbare taken. De Bedrijfsman is soms wat al te praktisch en behoudend als het directe nut van iets nieuws niet meteen duidelijk is.

Kenmerken

Gestructureerde aanpak, harde werker, nuchter, realistisch en vakkundig, ziet wat haalbaar is en wat niet.

Heeft baat bij:

Duidelijke afspraken, heldere instructies, ritme en regelmaat.

Rol in het team

Praktische organisator, zet ideeën om in taken en bezigheden, goede uitvoerder, werkt systematisch.

Valkuilen

Te snel overgaan op doen, star zijn, vernieuwingen te snel afdoen als onnuttig.

Brononderzoeker

De Brononderzoeker is de vrolijke, extraverte netwerker van het team. Enthousiast, avontuurlijk en ruimdenkend en altijd op zoek naar nieuwe ideeën en interessante contacten. Hij is van nature goed in het leggen en onderhouden van contacten, maar ook wel eens snel verveeld en nonchalant als het nieuwe er af is

Kenmerken

Extravert, communicatief, speels, enthousiast, natuurlijke brainstormer, joviaal en nieuwsgierig.

Heeft baat bij:

Vernieuwing, mensen en contacten, avontuur, drukte en afwisseling.

Rol in het team

Netwerker met veel contacten, brengt ideeën en nieuwe dingen, ziet kansen, improviseert.

Valkuilen

Te snel afgeleid zijn, niks afmaken, overenthousiast en nonchalant.

De Plant

De Plant is de creatieve denker van het team, introvert en origineel. Een vrije geest die de ruimte zoekt om te kunnen fantaseren over de toekomst en die met verrassende oplossingen komt. Hij kan verstrooid lijken, is niet altijd even praktisch en mist soms de aansluiting met wat de omgeving van hem vraagt.

Kenmerken

Introverte denker, dagdromer en filosoof, solistisch.

Heeft baat bij:

Intellectuele uitdaging, rust en ruimte, creativiteit, erkenning.

Rol in het team

Is creatief, vernieuwt en lost moeilijke problemen op.

Valkuilen

Te onrealistisch zijn, blijven denken en niet gaan doen.

De monitor

De Monitor is verstandig, bedachtzaam en kritisch. De analyticus van het team. Hij wil altijd weten hoe de vork in de steel zit en zal niet over één nacht ijs gaan. De Monitor kan lang wikken en wegen, maar zijn oordeel is zelden onjuist

Kenmerken

Bedachtzame na en doordenker, analyseert graag en goed, stelt vragen, zoekt de logische redenering.

Heeft baat bij:

Inzicht en overzicht, doorgronden van dingen.

Rol in het team

Helikoptervisie, analyseert weloverwogen, strategisch, creëert overzicht.

Valkuilen

Te lang blijven doorredeneren, te koel en afstandelijk zijn.

De Vormer

De Vormer is gedreven, gepassioneerd en wilskrachtig. Hij heeft een sterke drang om te presteren, zoekt de uitdaging en weet mensen in beweging te krijgen. Hij kan ook driftig reageren, snel geëmotioneerd en ongedurig zijn. En moet wel eens oppassen niet te veel over mensen heen te willen daveren.

Kenmerken

Gedreven, wilskrachtig, prestatiegericht, ondernemer, pionier, moedig, stellig, vlot en ongeduldig.

Heeft baat bij:

Spanning, prikkels, competitie, duel, duidelijkheid, resultaten en winnen.

Rol in het team

Brengt team in beweging, zorgt voor resultaten, gaat gemakkelijk conflicten aan.

Valkuilen

Onverdraagzaam tegen ‘ambitielozen’, wedijveren, platwalsen van anderen.

De voorzitter

De Voorzitter is de natuurlijke coördinator van het team, die de procedure aangeeft, bedoelingen verheldert en samenvat wat iedereen wil. Hij hoeft zelf niet bijzonder creatief of intelligent te zijn. Maar heeft wel een neus voor het talent van anderen. De Voorzitter zet graag anderen aan het werk en kan van nature goed delegeren.

Kenmerken

Natuurlijke coördinator, rustig, tolerant, positief, ruimdenkend en nieuwsgierig.

Heeft baat bij:

Gezamenlijkheid, procedures, gezamenlijk gedragen resultaten.

Rol in het team

Verheldert doelen, structureert overleg, creëert gezamenlijkheid, neemt (harde) besluiten, is doelgericht.

Valkuilen

Licht manipulatief om doel te behalen, te veel en te gemakkelijk delegeren.

De zorgdrager

De Zorgdrager bezit het talent om voortdurend aan te voelen wat er fout en mis kan gaan. Dit leidt tot veel aandacht voor details, checken en nog eens checken, en een hang naar perfectionisme. Hij bewaakt de kwaliteit en de veiligheid, maar kan wel eens overbezorgd zijn en moeilijk iets aan een ander overlaten.

Kenmerken

Consciëntieus, perfectionistisch, gericht op details, innerlijk gespannen, (over)bezorgd, nauwkeurig.

Heeft baat bij:

Gezamenlijkheid, verbondenheid, verdieping van persoonlijke relaties, gezelligheid.

Rol in het team

Sociaal begaan en gevoelig, zorgt voor het wij-gevoel, smeerolie van het team.

Valkuilen

Conflicten uit de weg gaan, spanningen wegpraten, weglopen voor confrontaties.

De groepswerker

De Groepswerker is het meest gevoelige lid van het team: behulpzaam, meegaand en sterk gericht op het creëren van sfeer en een gevoel van saamhorigheid. De Groepswerker zoekt evenwicht en harmonie. En is anderen nabij, maar heeft moeite met conflicten en kan in kritieke momenten moeilijk een beslissing nemen.

Kenmerken

Sociaal, mensgericht, mild, diplomatiek, meegaand, humoristisch, gevoelig.

Heeft baat bij:

Gezamenlijkheid, verbondenheid, verdieping van persoonlijke relaties, gezelligheid.

Rol in het team

Sociaal begaan en gevoelig, zorgt voor het wij-gevoel, smeerolie van het team.

Valkuilen

Conflicten uit de weg gaan, spanningen wegpraten, weglopen voor confrontaties.

De Specialist (deze rol is later extra bij de 8 Belbin teamrollen gevoegd!)

De Specialist is de stille eenling, die zich in een team eigenlijk niet thuis voelt. Hij weet vaak heel veel van heel weinig en kan een deskundige bijdrage leveren op een bijzonder gebied. Hij waagt zich niet gauw en niet graag buiten zijn specifieke vakgebied.

Kenmerken

Toegewijde vakman, stille en standvastige solist.

Heeft baat bij:

Alle ruimte om zijn inhoudelijke kennis in te brengen.

Rol in het team

Technische vaardigheid en gespecialiseerde kennis.

Valkuilen

Defensief gedrag, prat gaan op expertise, frustreert creativiteit.

Hoe kan je rollen van Belbin teamrollen toepassen?

Teamrollen zijn relationele begrippen en gebonden aan een context. De verhouding met de ander bepaalt mede welke rollen in de samenwerking zichtbaar en actief worden. Dat kan dus van omgeving tot omgeving verschillen. Door bewustwording en persoonlijke ontwikkeling kunnen de teamrollen over tijd veranderen.

U kunt uw primaire teamrollen ontwikkelen en versterken op grond van uw ervaringen in het werken in verschillende teams. Wanneer u die ontwikkelingen wilt volgen en managen, kunt u deze analyse na bijvoorbeeld twee of drie jaar herhalen. Of als u van team veranderd! Het geeft inzicht in uw handelen binnen een team en het handelen door uw teamgenoot!

De 5 Gouden tips voor persoonlijk leiderschap in teams

Veel managers werken aan persoonlijk leiderschap; zelf het heft in handen nemen en varen op het eigen koers. Waarom zou je dat als teamlid niet doen? Het geeft jezelf en het team meer energie. Bepaal zelf wat goed voor jou en het team is, sta open voor verandering, maak keuzes en werk samen. Lees hier de 5 gouden tips.

1. Vertrouw op jezelf en herontdek je ‘innerlijk kompas’

Soms zorgt de groepsdynamiek er voor dat teamleden de leiding over zichzelf uit handen geven. Als hun partners ze zouden zien, zouden ze zich afvragen of dit dezelfde persoon is die thuis 3 kinderen opvoedt, zijn eigen huis verkoopt en op avontuurlijke vakanties gaat. Her ontdek je innerlijk kompas in je werkcontext. Waarom gaat een besluit tegen je gevoel in? Wat vind je van de cultuur in je team? Wat zou er volgens jou moeten gebeuren? Spreek jezelf uit, doe een voorstel, vertel wat je prettig vindt en wat niet. Het team is er blij mee.

2. Sta open voor verandering

Openstaan voor verandering is misschien wel het lastigste wat er is. Alles verandert voortdurend en er is geen team dat niet in verandering is. Inspelen op veranderende omstandigheden zorgt per definitie voor onzekerheid in een team. Kies ervoor om geen slachtoffer te worden, maar accepteer de nieuwe omstandigheden en bepaal samen je rol hierin. Zo blijf je als team aan de bal en wordt je geen speelbal van MT of adviseurs.

3. Maak bewust keuzes

De effectiviteit van een team wordt bepaald door de keuzes die het team maakt. Het team kan niet veel doen aan omstandigheden zoals de crisis, een veranderende markt of een nieuwe manager. Maar een team kan wél steeds zijn eigen keuzes maken. Als jij mensen in jouw team vaak hoort zeggen dat ze dingen ‘moeten’ doen, kiezen ze daar kennelijk nog niet bewust voor. Daag jezelf en teamleden eens wat vaker uit om te bepalen of ze hun eigen keuzes maken of reageren op de keuzes van anderen. Alleen met bewuste eigen keuzes kan je team de doelstellingen bereiken.

4. Neem verantwoordelijkheid voor een prettig werkklimaat

In teams wordt vaak afgesproken om respectvol met elkaar om te gaan. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Als je respect hebt voor je collega’s zal je je moeten afvragen wat jouw gedrag en jouw woorden voor een uitwerking hebben op je collega’s. Klagen zonder te komen met oplossingen is bijvoorbeeld demotiverend. Roddelen gaat ten koste van de veiligheid. Complimenten zijn juist motiverend. Persoonlijk leiderschap is soms ook het durven aanspreken van een collega. Leg uit wat de impact is van het gedrag van je collega. Niet iedereen is zich daar bewust van.

5. Kijk vaker over de schutting

Een vaak gehoorde klacht in teams is dat mensen op eilandjes werken of dingen over de schutting gooien. Uit onderzoek blijkt dat mensen die hun eigen doelstellingen of taken centraal stellen vaak bewust niet handelen in het bedrijfsbelang. Een ander kenmerk van persoonlijk leiderschap is de bereidheid om écht samen te willen werken. Bespreek belangentegenstellingen binnen je team en ook tussen teams. Zoek naar oplossingen die voor iedereen acceptabel zijn. Dat betekent niet dat je op de korte termijn nooit voor jezelf mag kiezen. Anders wordt het wel heel saai op de werkvloer.

Dit Artikel over Belbin teamrollen en persoonlijke leiderschap is geschreven door Virgil van Dijk