Heb jij wel eens ergens geen zin in? En hoe werkt jouw afweermechanismen dan?
Laatste keer bijgewerkt op 22, mei, 2020 by Virgil van Dijk
Je hebt ergens geen zin! of je moet iets doen wat je niet leuk vind! Hoe ga je daar onder uitkomen? En hoe werkt jouw Verdedigingsmechanismen dan? welk bijzonder afweermechanismen zet jij in om dat te doen wat je eigenlijk “echt“wilt doen.
Tijdens het coachen ben valt me op dat mensen vaak zichzelf gaan verdedigen. Op welke wijze ze dat doen en hoe je dit zelf doet kan je zelf ontdekken door het lezen van deze blog
Afweermechanismen helpen je verder maar niet altijd!
Inhoudsopgave coaching training en Bedrijfsyoga!
Je hebt één sterk afweermechanismen die je steeds weer gebruikt. Welk afweermechanismen gebruik jij? Afweermechanismen of verdedigingsmechanismes zijn sterk en van nature ontwikkelde gedragspatronen. Die we op ieder moment bewust of onbewust inzetten om dat voor elkaar te krijgen wat we willen of juist niet willen.
afweermechanismen hierachie
Er zijn verschillende zaken waar we tegen aan lopen om ons afweermechanisme in werking te zetten. Bijvoorbeeld de activering van het oeroude reptielenbrein, de Amygdala. We hebben zin of juist geen zin in eten, drinken, seks, slapen of andere impulsen / verlangens die primair in ons gedrag aanwezig zijn.
We kunnen bang of angstig zijn, schuld of schaamte ervaren of zelfs nog een laag dieper in ons zelf onterechte macht of hoop koesteren. Het kan zover komen dat je nergens meer zin in hebt, je wilt niks meer en alles wordt “moeten“. Het kost je energie en als je dit lang volhoudt kun je depressief worden. En Burn-out en stress liggen op de loer.
Hieronder beschrijven we 9 afweermechanismes die veelal ingezet worden welke gebruik jij veelvuldig? Waar erger je aan als iemand een afweermechanisme gebruikt? Lees hieronder verder.
De negen afweermechanismen herkennen!
Er zijn dus 9 afweermechanismen. We passen ze allemaal in meer of mindere mate toe. De mechanismes zij: verdringing, introjectie identificatie, isolatie, projectie, reactieformatie, rationalisatie, zelfverdoving en ontkenning. We e leggen stuk voor stuk uit wat en hoe je ze inzet. Ik wil je hierbij uitdagen? Ga tijdens het lezen opzoek naar je eigen manier van handelen!
Verdringing als afweermechanisme
• Verdringing (onderdrukking, repressie)
Het afweermechanismen verdringing zorgt ervoor dat je niet bewust bent van je eigen behoeften. Er is sprake van onderdrukking van gevoelens. Je voelt je ontzettend vervelend,. Je hebt bijvoorbeeld thuis ruzie gekregen en hebt eigenlijk een schouder nodig om op uit te huilen. Of een vriend vriendin vertelt je dat haar kind erg ziek is en haar man dat niet goed aan kan waardoor ze er helemaal alleen voor staat. In plaats van aan je eigen behoeften te denken ga je de ander helpen en ondersteunen. Je eigen behoeften worden onderdrukt, dus verdrongen. Het verdriet en de zorgen van de ander gaan voor en je gunt jezelf geen tijd om het gevoel een plaats te geven.
Bewust of onbewust?
Bij verdringing is er sprake van het bewustzijn en een deel dat er bewust niets mee te maken wil hebben. Het onbewuste deel dat zegt dat er wél iets aan de hand is, maar het zal wel meevallen. Of je denkt:
” stel je niet aan het is erger voor de ander”.
Bij verdringing heb je bewust niet in de gaten wat er aan de hand is. Een ander ziet het wel, maar jij ziet dat niet.
Afweermechanismen introjectie
• Introjectie (gevoelens of gedachten van anderen onbewust aan jezelf toeschrijven)
Het afweermechanismen introjectie zorgt ervoor dat je je niet bewust wordt van de alledaagsheid in je leven. Introjectie staat voor: je voelen als. Hoe vaak hoor je niet zo voel ik me nou ook of ik begrijp hoe je je voelt! Dit gaat niet je kunt niet voelen en ervaren wat een ander voelt. Je kunt jezelf een voorstelling maken en empathie tonen maar dat is wat anders dan voelen wat een ander voelt.
Wat is het dan wel?
Introjectie is een primitieve vorm van identificatie. Je hebt vroeger geleerd om netjes te blijven en je keurig te gedragen. Dat stemmetje veelal van je ouders hoor je nu nog steeds in je hoofd. Het is een interne raadgever die iets goed of fout vindt. Veel van onze overtuigingen zijn verbonden aan die interne stem. Als je maar lang maar genoeg naar die stem luistert, denk je dat je zo bent. Ga je echter dieper graven dan blijkt het wel degelijk dat je zelf andere drijfveren hebt En dat die stemmetjes je alleen maar in de weg zitten in je functioneren. In zulke gevallen moet je erachter zien te komen: ben ik dit zelf of hoor ik 1 van die stemmen?
Identificatie
• Identificatie (vereenzelviging, inleving)
Het afweermechanismen identificatie zorgt ervoor dat je je niet bewust wordt van je onbelangrijkheid en je falen.
Identificatie als afweer gebruik je als je bijvoorbeeld direct zelf betrokken bent. Iemand zegt bijvoorbeeld dat het volleybalteam niet kampioen is geworden omdat jij als scheidsrechter partijdig was. Dan spring je op en zeg je: ‘Wie beweert dat?’ Het gaat ook vaak om identificatie met materie die jou een gevoel van succes geeft. De verkoop van een door jou vertegenwoordigd product bewerkstelligen maar de klant laat het op het laatste moment afweten. Het gevoel van falen zorgt dat je fixeert je op je prachtige auto en je mooie kleding. Je denkt onbewust: ‘Ik rij toch in een mooie auto en heb zeker niets te klagen.’
Identificatie met alles!
Je kunt je met alles identificeren; met je beroep, sport, je gezin of met een idool. Je identificeert je vaak met dat deel van jezelf dat succes wil hebben. Wat je daarmee beoogt is dat je alle negatieve gedachten en gevoelens over falen wegdrukt. Mensen met dit afweermechanismen zeggen vaak dat falen in hun woordenboek niet voorkomt. Ze willen er niet mee geconfronteerd worden.
Isolatie
• Isolatie (afsluiten van de buitenwereld)
Het verdedigingsmechanisme isolatie zorgt ervoor dat je je niet bewust wordt van het feit dat je iets niet weet. Isolatie wordt ook wel dissociatie (afstand nemen van) genoemd. Iemand neemt afstand van zijn gevoelens (emoties) en stopt elk gevoel in een apart vakje. Daardoor kan hij abstract denken en objectief handelen. Veel mensen isoleren zich en voelen en ervaren eenzaamheid.
Isolatie in een relatie
Stel dat je voor je hebt een goede relatie . Je gaat naar je werk en werkt de hele dag hard. Je komt rond vijf uur thuis en je partner vraagt of je nog aan hem of haar hebt gedacht. ‘Aan je gedacht?’ vraag je verbaasd. Je beseft niet dat je, toen je ’s morgens naar je werk ging, jouw gevoel thuis liet. Je splits je gevoel van je ratio het denken.
De hedendaagse maatschappij vraagt het van ons dat we denken. En er is bijna geen ruimte om te kunnen voelen en ervaren. Isolatie is terugtrekken en er op afstand naar kijken en het rationaliseren. Je emoties delen Hoort dar niet bij. En je trekt je volkomen terug. Mensen die met dit afweermechanismen zijn in het algemeen gevoelige mensen die bot op anderen over kunnen komen. En ratio gebruiken als afweer! denk ik dan maar zo!
Projectie
• Projectie (gevoelens of gedachten van zichzelf onbewust toeschrijven aan anderen)
Deze wordt zoveel gebruikt in onze maatschappij Het afweermechanismen projectie zorgt ervoor dat je je niet bewust wordt van je onzekerheid.
Je projecteert je eigen onzekerheid of woede op een ander. Met behulp van ongewenste gevoelens wordt deze woede verschoven naar de ander. Het probleem bij iemand anders neerleggen . De eigen onzekerheden maskeren. En je zoekt steeds ergens iets achter en dat gaat vormen aannemen in je hoofd. Er ontstaat een beeld waarbij je je eigen boosheid gaat projecteren. Jouw baas zegt tegen je: ‘Dat heb je niet goed gedaan.’ Je antwoordt: ‘Dan hebt u het niet goed uitgelegd.’ Ander voorbeeld. Een manager zegt: ‘Dat heb je heel goed gedaan.’ Je denkt dat er nog iets achteraan komt maar dat komt niet. Er ontstaat twijfel vooral aan zijn woorden. Je projecteert je gevoel op de ander.
Afweermechanismen Reactieformatie
• Reactieformatie (tegenovergestelde reactie)
Het afweermechanismen reactieformatie zorgt ervoor dat je je niet bewust wordt van je beperkingen. Er wordt een tegenovergestelde reactie gegeven van datgene wat je eigenlijk wilt zeggen. Je hebt niet in de gaten dat je het tegenovergestelde antwoord geeft. Dat realiseer je vaak pas achteraf.
Gezellig weekend. Een etentje gepland met vrienden Je hebt alles in huis gehaald en bent al bezig met de voorbereidingen als je vriend opbelt en zegt dat het hem erg spijt maar dat hij plotseling verhinderd is. Jouw reactie is: ‘Ach geeft niks, dan doen we het toch een volgende keer!’ Maar eigenlijk ben je enorm teleurgesteld. Je had willen zeggen: ‘Waarom bel je zo laat? Had dat eerder gedaan dan had ik al die voorbereidingen niet hoeven treffen. Ik vind het echt onbehoorlijk dat je me op het laatste moment belt!’ Om je tegen de teleurstelling te beschermen formeer je het tegenovergestelde: ‘Ach het maakt niet uit.’
Waar komt het vandaan
Dit komt meestal door een ervaring van vroeger, een bepaald gevoel, een bepaalde gedachte die je ooit had. Als er nu iets gebeurt wil je niet met hetzelfde gevoel geconfronteerd worden en daarom formeer je een tegengestelde reactie. Je veroordeelt vaak iets. Aan mensen die dit afweermechanismen hanteren, kun je merken dat er een onverwachte reactie volgt zonder dat ze dat zelf in de gaten hebben. Het gaat volkomen automatisch. Als men jou ermee confronteert zul je het in eerste instantie ontkennen. Als je dit afweermechanismen gebruikt en je herkent het kun je in die trend de reactieformatie doorbreken..
Rationalisering
• Rationalisatie (het construeren van een redelijke verklaring)
Het verdedigingsmechanisme rationalisatie zorgt ervoor dat je je niet bewust wordt van verdriet en pijn. Rationalisatie betekent: het met overredingskracht kunnen construeren van een redelijke verklaring voor je gedrag, veelal met feiten.
Uhh ik kan niet het stormt!
Een rationalisatie die mensen met dit afweermechanismen veel gebruiken is: overal aanvaardbare excuses voor hebben en maken. Bijvoorbeeld, als klein kind ben je ooit in het ziekenhuis geweest om je oma te bezoeken. Dat gaf je een rotgevoel. Het is dertig jaar later en één van je beste vrienden ligt in het ziekenhuis. Het stormt code oranje is afgegeven door het KNMI. Je moet eigenlijk naar je vriend toe maar zegt dat je het onverantwoord vindt om met dit weer de auto te pakken. Wat je in feite doet is het gevoel oproepen dat je vroeger in het ziekenhuis had, waarop de rationalisatie volgt dat als het stormt, het gevaarlijk is buiten. Het nare gevoel van het ziekenhuis komt dan niet meer boven. Het gevoel dat eigenlijk opgeroepen werd wordt weggeschoven. Dit afweermechanismen beschermt je tegen ongewenste teleurstellingen.
Zelfverdoving als afweermechanismen
• Zelfverdoving (het zich niet bewust zijn)
Het afweermechanismen zelfverdoving zorgt ervoor dat je je niet bewust bent van conflicten in jouw omgeving. Je bent je onbewust van het onbewuste. Maakt geen contact met je innerlijke beelden en geluiden. Hebt geen interne dialoog. En verliest het contact met jezelf. De buitenwereld ken je niet. Bijvoorbeeld je zit te lezen en een ander praat met je. Maar je hoort niet wat die ander tegen je zegt. Want met je gedachte zit je totaal ergens anders. Dit is een afweermechanismen Wat veel werkt bij relaties waar de sleur er op een of andere manier in zit. Een ander voorbeeld is dat je thuiskomt na een dag hard gewerkt te hebben en je duikt direct in de krant. Na een half uur roept je partner dat het eten klaar is maar je hoort niets en je leest rustig verder.
Ontkenning
• Ontkenning (iets bewust niet willen weten of voelen)
Het afweermechanismen ontkenning zorgt ervoor dat je je niet bewust wordt van je eigen kwetsbaarheid. Ontkenning betekent dat je iets niet wilt weten en niet wilt voelen. Hierbij speelt de wil een grote rol. Je zegt tegen jezelf: ‘Ik wil dit niet.’ Je ontkent het en kunt het herkennen door de kracht waarmee het wordt afgewezen. Mensen met dit afweermechanismen wijzen iets met kracht af. Heel vaak zijn dit ook zwart-wit denkers. ‘Het is zwart of het is wit, en met de rest heb ik niks te maken.’ Gevoelens van zwakte en emoties hebben ze niet. ‘Ik moet sterk zijn.’ ‘Emoties en gevoelens horen niet bij mij.’ ‘Ik ben sterk.’ In ontkenning zit een duidelijke keus: ‘Ik wil dit niet.’
Oefening afweermechanismen
De kunst is om te achterhalen hoe het komt dat jij het doet zoals je doet! De oefening kun je in je eentje doen maar ook met meerdere. Ga door alle afweermechanismen heen en wees eerlijk tegen jezelf of tegen de ander. Pak de spiegel kijk naar jezelf, met al je beperkingen, en geef eerlijk antwoorden op de vragen die hieronder staan. Doe je het met een partner of met meerdere mensen, laat dan 1 persoon in het midden staan en laat de andere vertellen wat ze horen zien of ervaren!
Stel hierbij de volgende vragen en vul elke keer het afweermechanismen in.
VRAGEN afweermechanismen
1. Wat betekent ……….. voor mij? Omschrijf dat in het kort.
2. Hoe heeft de ………. mij geholpen als reactie op teleurstellingen en moeilijke situaties in mijn leven?
3. Heb ik vat op het verdedigingsmechanisme …………. of gebeurt het elke keer opnieuw?
Deze vragen stel je bij alle negen verdedigingsmechanismen en vervolgens vul je de antwoorden in.
Als je ze allemaal doorlopen hebt stel je een top-drie samen van de afweermechanismen die het meest op jou van toepassing zijn. In welke drie afweermechanismen herken je jezelf het meest? Ieder persoon heeft minstens drie basis-afweermechanismen. Daarom is het verstandig om voor jezelf een top-drie samen te stellen. Om te leren om gaan met de afweermechanismes
Schrijf daarna de drie verdedigingsmechanismen op waarin je jezelf absoluut niet herkent. En waar je irritatiegrens ligt wat kan wel en wat kan niet meer volgens jou! Ga ontdekken hoe de afweermechanismes werken voor jou in zowel positieve als in negatieve zin.
[activecampaign form=1]
Deze pagina over: Heb jij wel eens ergens geen zin in? En hoe werkt jouw afweermechanismen dan? is geschreven door Virgil van Dijk
Met een inspirerende en doelgerichte aanpak, stimuleer ik u en uw medewerkers om het beste uit zich zelf te halen. Uw vragen beantwoorden we met een effect dat blijvende verandering realiseert zodat u de gewenste doelen bereikt met trainingen en coaching.
- Geniet van het leven - juli 22, 2021
- Verandertraject en veranderproces - juli 22, 2021
- Teamprestatie verbeteren door samenwerking op de stormbaan ? - mei 26, 2021